اهمیت آب مصرفی در مرغداری
آب مهمترین ماده مغذی برای سلامت و متابولیسم جوجه ها است. آب نقش مهمی در تنظیم دمای بدن دارد و وجود آن در هضم غذا و دفع مواد زائد حیاتی است. آب با کیفیت خوب برای ایجاد یک فلور روده سالم بسیار مهم است که به پرنده کمک می کند تا تمام مواد مغذی ضروری را جذب کند. همچنین مقدار آب مصرفی روزانه شاخص خوبی برای سنجیدن سلامت گله است.
مقدار آب مصرفی
معمولا مقدار طبیعی آب مصرفی روزانه را به وسیله مقدار طبیعی خوراک مصرفی بدست می آورند. به طور کل گفته می شود مقدار طبیعی آب مصرفی، دو برابر مقدار طبیعی خوراک مصرفی است. اما این نسبت در طول دوره پرورش ثابت نیست و بین ۲ تا ۱.۶ تغییر می کند که در ابتدای دوره پرورش از ۲ شروع می شود و در ۳ هفتگی به ۱.۶ می رسد و مقدار آن ثابت می شود.
لازم به ذکر است مصرف دارو و واکسن برای چند روز باعث افزایش این نسبت می شود، که طبیعی است و نیازی به نگرانی ندارد.
کیفیت آب
آب به عنوان حلال برای دارو ها و واکسن استفاده می شود به همین دلیل مطمعن شوید آب تمیز است و اسیدیته آن طبیعی است چون میزان تأثیر گذاری دارو ها و واکسن ها را تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین آب محیط مناسبی برای رشد میکروب ها می باشد به همین دلیل بررسی کیفیت آب برای سلامت گله شما ضروری است.
بررسی کیفیت ظاهری آب
برای اینکار آب را از بخش های مختلف سیستم آب بخوری جمع آوری کرده و در لیوان های شیشه ای یا پلاستیکی بی رنگ باهم مقایسه کنید.
آب تمیز بی رنگ است و قهوه ای یا زرد بودن آن نشان دهنده گل آلود بودن یا رشد میکروب ها درون آن است. آب تمیز شفاف است طوری که اگر در آن سمت لیوان، کاغذی قرار دهید باید بتوانید متن روی آن را بخوانید. آب پاک بدون رسوب است و لازم است برای مطمعن شدن از این موضوع لیوان را ساکن به مدت نیم ساعت در مکانی قرار دهید تا تمام رسوب آن ته نشین شود. آب تمیز بدون بو است و برای این موضوع نباید آب را در کف دستان بریزید و بو کنید بلکه همانطور که گفته شد در یک لیوان پلاستیکی یا شیشه ای بی بو و تمیز اینکار را باید انجام دهید.
دمای آب
تا زمانی که دمای آب کمتر از دمای بدن باشد، پرنده از نوشیدن سود می برد زیرا به دفع گرما و تنظیم دمای بدن کمک می کند.
تحقیقات نیز نشان می دهد که دمای آب ترجیحی پرندگان حدود 10-12 درجه سانتیگراد (50-54 درجه فارنهایت) است و بعد از دمای 7/26 درجه سانتیگراد (80 درجه فارنهایت) و بالاتر میزان مصرف آب به طور قابل توجهی کاهش می یابد.
برای جلوگیری از گرم شدن آب در فصل های گرم می توانید مخزن آب مرغداری را رنگ سفید بزنید و اطمینان حاصل کنید که خود مخزن آب و لوله ها در معرض مستقیم آفتاب نیستند.
دمای آب نیز باید در قسمت های مختلف سیستم آب خوری اندازه گیری شود.
این را باید دانست که دمای آب به هنگام واکسیناسیون باید کمتر از 20 درجه سانتی گراد باشد تا تاثیر گذاری واکسن کم نشود.
اسیدیته آب
طیور آبی با pH 6 تا 6.8 را ترجیح میدهند . آبی که خیلی اسیدی یا خیلی قلیایی است می تواند اثرات منفی بر سلامت و بهره وری طیور داشته باشد. آب اسیدی با سطح pH کمتر از 6.0 می تواند لوله ها و تجهیزات آب را خورده و منجر به افزایش سطوح فلزات سنگین و سایر آلاینده ها در آب شود. همچنین می تواند باعث تحریک و آسیب به دستگاه گوارش پرنده، کاهش جذب مواد مغذی و افزایش خطر بیماری شود. از سوی دیگر، آب قلیایی با سطح pH بالاتر از 8.0 می تواند حلالیت مواد معدنی و مواد مغذی را در آب کاهش دهد و باعث می شود آنها برای جذب توسط پرندگان کمتر در دسترس باشند. همچنین می تواند باعث رشد میکروارگانیسم های مضر مانند باکتری ها و جلبک ها در آب شود و خطر انتقال بیماری را افزایش دهد.
نکاتی در مورد آب مصرفی
- بهتر است کیفیت آب به صورت هفتگی بررسی شود.
- قبل از مصرف دارو و واکسن، آب لوله ها را به خوبی تمیز کنید و بعد از اتمام دوره مصرف لوله ها را شست و شو دهید.
- شکم دادن لوله ها باعث تجمع میکروب ها در آن بخش لوله میشود.
- همیشه کیفیت و دمای آب را در دو طرف خط لوله کشی بررسی کنید، معمولا انتهای لوله ها کیفیت آب نامطلوب است.
- بعد از مصرف ویتامین، قند و افزودنی های دیگر از طریق اب، حتما تمیز بودن آب را بررسی کنید چون این مواد علاوه بر اینکه برای پرنده مفید هستند، محیط مناسبی را برای رشد میکروب ها ایجاد می کنند.
- فنجان های زیر نیپل ها را فراموش نکنید. آب راکد درون فنجان ها می تواند محیط مناسبی برای رشد میکروب ها باشد.
- در دسترس بودن خوراک تأثیر عمده ای بر مصرف آب خواهد داشت. مصرف خوراک و آب بسیار نزدیک است. پرندگان آب کمی می نوشند، اگر به غذا دسترسی نداشته باشند. و بالعکس اگر به آب دسترسی نداشته باشند غذای کمی می خورند یا اصلاً غذا نمی خورند.
نتیجه گیری
آب یک عنصر ضروری برای زندگی است که منبع تمیز آن باید در دسترس باشد. هر گونه محدودیت در مصرف آب یا آلودگی آب به خودی خود در نهایت بر سرعت رشد و عملکرد کلی پرنده تأثیر می گذارد. عوامل زیادی می توانند بر مصرف آب تأثیر بگذارند، از جمله سن، جنس، دمای محیط، دمای آب و نوع سیستم آب خوری. کیفیت باکتریایی و فیزیکی آب باید به طور منظم کنترل شود و در صورت نیاز اقدامات اصلاحی انجام شود تا اطمینان حاصل شود که عملکرد پرنده به خطر نمی افتد.