مرغ حذفی چیست؟
مرغ های حذفی به مرغ هایی گفته می شود که بنا به دلایل مختلف از جمله ضعیف بودن، بیمار بودن، پیر بودن و … از گله حذف می شوند. متاسفانه خیلی از مرغدار ها، مرغ های حذفی را شمارش نمی کنند و به این موضوع توجهی ندارند.
اهمیت مرغ حذفی
این مرغ ها از دو جهت اقتصادی و بهداشتی مضر به حساب می آیند. از نظر بهداشتی مرغ های ضعیف و زخمی منبع خوبی برای رشد میکروب ها هستند، در نتیجه می توانند عامل شیوع بیماری در گله باشند؛ پس بهتر است مرغدار به خاطر حفظ سلامت کل گله از پرورش چند عدد مرغ ضعیف چشم پوشی کند.
از نظر اقتصادی باید گفت بیشترین هزینه یک مرغدار خوراک مرغ است. به همین دلیل اجازه ماندن مرغ های ضعیف در گله و دادن خوراک به آن ها با دانستن اینکه این مرغ های ضعیف، وزن گیری خوبی نخواهند داشت و از گله عقب خواهند ماند و در گله تخم گذار در فصل تولید تخم مرغ، عملکرد خوبی از خود نشان نخواهند داد، کاری به دور از منطق است. همچنین حذف مرغ های حذفی باعث کاهش تراکم گله، کاهش رقابت، افزایش یکنواختی گله و بهبود ضریب تبدیل خوراک خواهد شد.
اجازه بدهید با یک مثال بهتر برایتان توضیح بدهم. در نظر بگیرید که یک گله گوشتی دارید و شما مرغ های حذفی را از گله خارج نمی کنید. سن گله شما 42 روز است و دوره پرورش شما در 45 روزگی تمام خواهد شد. به تلفات امروز فکر کنید و این را در نظر داشته باشید که تعداد تلفات به دلیل افزایش سن و افزایش تراکم بیشتر می شود پس با افزایش سن اولین مرغ هایی که خواهند مرد، مرغ های ضعیف یعنی مرغ های حذفی خواهند بود. حال از خود بپرسید چرا باید یک مرغ ضعیف را 42 روز سیر کنم و ان مرغ 3 روز مانده به برداشت تلف شود و یک عالمه خرج بی خود دست من بگذارد؟
جداسازی مرغ های حذفی
ویژگی های مرغ حذفی
- مرغ های بیمار
- مرغ های دارای لنگش
- مرغ های بی حال و دارای تحرک کم
- مرغ های که وزن گیری خوبی ندارند
- استخوان بندی غیر نرمال
- مرغ دارای منقار آسیب دیده مثلا منقار ضربدری
- کوری یک طرفه یا دو طرفه
- مرغ های پیر در گله تخم گذار که تخم گذاری نمی کنند ( شما برای اطمینان از عملکرد مرغ های مشکوک می توانید آن ها را مدتی جداگانه در قفس نگه داری کنید و بعد از اطمینان حذف کنید).
- در گله مادر، نر هایی که ویژگی مطلوبی برای جفت گیری ندارند.
بهترین زمان حذف مرغ های حذفی چه زمانی است؟
بهترین زمان حذف مرغ های حذفی هفته اول پرورش است تا از هزینه های اضافی جلوگیری شود. در روز 3-4 پرورش به دلیل از بین رفتن کیسه زرده، جوجه های ضعیف خود را نشان می دهند؛ آن ها غذا نمی خورند، بی حال هستند و نسبت به اطرافشان واکنش چندانی نشان نمی دهند.
در طول پرورش نیز مرغدار ها باید به صورت روزانه یا هفتگی یا ماهیانه برای جمع آوری مرغ های حذفی اقدام بکنند. همچنین مرغدار می تواند تعیین مرغ های حذفی را همزمان با اندازه گیری وزن مرغ یا واکسیناسیون دستی انجام دهد تا در وقت صرفه جویی کرده و از وارد کردن استرس اضافی به گله پرهیز کند.
لازم به ذکر است جداسازی مرغ های حذفی در زمانی که در گله بیماری وجود دارد، یکی از روش های کنترل پراکنش بیماری است و اگر دامپزشک این کار را جایز بداند می تواند به مرغدار پیشنهاد بکند.
چه زمانی بدترین زمان جداسازی مرغ های حذفی است؟
هر چه گله به سمت فصل تولید و برداشت محصول می رود داشتن آمار بالای حذفی علامت خوبی نیست و حتی ممکن است حذف مرغ ها کار درستی نباشد مثلا در مرغ های گوشتی هر چه به سمت پایان دوره و برداشت محصول می رویم جداسازی مرغ های حذفی تاثیر زیادی در کاهش هزینه ها نخواهد داشت و حتی برخی از متخصصین جداسازی مرغ های حذفی را در نزدیکی پایان دوره درست ندانند.
پس از انجام واکسیناسیون بهتر است چند روز جداسازی مرغ های حذفی صورت نگیرد چون گله بعد از واکسیناسیون دچار بی حالی و کاهش مصرف دان و افزایش مصرف آب می شود و مرغدار در در تعیین مرغ های حذفی مرتکب اشتباه شود.
پس از جا به جایی مرغ ها نیز بهتر است جداسازی مرغ های حذفی صورت نگیرد مثلا بعد از انتقال مرغ تخم گذار از سالن پولت به سالن تولید؛ چون مرغ بعد از انتقال دچار استرس می شود و دان کمتری مصرف می کند و به چند روز نیاز دارد تا با محیط جدید وفق پیدا کند.
با این حال این را در نظر داشته باشید که در هر زمانی اگر مرغی نشانه های واضح بیماری یا لنگش را داشته باشد باید از گله حذف شود.
دامپزشک و مرغ حذفی
مرغ های ضعیف، مرغ های بی حال و مرغ های دارای لنگش هر چند مدت در گله دیده می شوند و مرغدار می تواند بدون نیاز به نظر دامپزشک آن ها را حذف کند اما در برخورد با مرغ بیمار بهتر است این را در نظر بگیرید که شاید در شروع یک بیماری همه گیر قرار دارید و بهتر است دامپزشک را مطلع کنید تا اقدامات پیشگیرانه برای کنترل بیماری و کاهش تعداد تلفات صورت بگیرد.
آیا مرغ های حذفی را می شود خورد؟
بله اگر مرغ حذفی بیمار نباشد. مثلا مرغ های پیر در گله های تخم گذار یا مرغ های گوشتی که مدتی پرورش یافته اند. اما در سنین خیلی کم مرغ چون گوشتی برای خوردن ندارند بهتر است با رعایت اصول انسانی کشتار شده و همچون تلفات با آنها برخورد شود.
